Pieter De Raadtstraat – Pagina 3

Dak (bijna) dicht en studio ‘in de maak’

Binnen enkele dagen de oplevering van de twee pandjes aan de Pieter de Raadtstraat door de aannemer die de noodreparatie aan dak en balkons heeft gedaan. Als het goed is zitten we dan binnen voortaan droog en kunnen we zonder hoofdpijn op het balkon stampen.

Daarmee is een belangrijke slag geslagen, maar binnen is ook het één en ander gebeurt: de eerste studioverdieping is flink opgeknapt. Onder de witte latex and grijze grondverf zit een dikke eeuw aan intensief gebruik. Er zijn ook een paar mooie details opgedoken onder hardboard paneeltjes en lagen behang. Stukje bij beetje komt zo de spirit van deze woon/werkpandjes weer boven. Eind januari is de eerste verdieping af. Dan hebben we een stek vanwaaruit we de rest gaan aanpakken. Met als ultiem doel: die werkplaatsen op de begane grond weer te openen voor de stad. Werkstad of niet: het waren meer dan een eeuw werkpandjes, hartje Rotterdam.

Klapraam

Tijdens de storm van 24 december is het raam van de zolderverdieping van de Pieter de Raadtstraat 35 met een enorme klap naar binnen geblazen.
Een klapraam dus.

De boel is inmiddels weer dichtgetimmerd en de werkzaamheden aan de eerste (studio)verdieping zijn er nauwelijks door vertraagd.

Stadsleven Pieter de Raadt

Over het stadsleven in het dubbelpand Pieter de Raadstraat 35-37 is in het Rotterdams Stadsarchief een aantal interessante details te vinden. Het pand is in 1899 gebouwd met twee ruime werkplaatsen op de begane grond, die door de tijd intensief gebruikt zijn. Op de bouwtekening is te zien dat er in de werkplaats een grote stookplaats is ingericht – en dat de gevel een aantal fraaie details heeft, waarvan niet alles de tijd heeft doorstaan. Op de bovenverdiepingen zijn woningen gesitueerd.

In het stratenboek van 1911 (zie foto, op de rechterpagina) kunnen we lezen hoe het hele pand door vaklui wordt gebruikt en bewoond. Op de begane grond zijn een schilderwerkplaats en handelsdrukkerij te vinden; verder wonen er timmerlui en een metaalwerker. Eerder is er al een zeepfabriek (1903) en een sigarenfabriek (1901) te vinden.

In 1911 vestigt P. Ziere in de werkplaats van nummer 37 een firma in “zout, zeep, etc.”, die in al snel tot waterstokerij wordt uitgebreid. In de waterstokerij wordt warmwater voor de buurt gemaakt, terwijl er ook alle schoonmaakbenodigdheden te krijgen zijn. De stokerij zal het nog lang uithouden – weduwe Ziere zal deze zelfs na het overlijden van haar man nog jarenlang runnen.

Over de periode 1940 en later is minder te vinden in het archief, al zijn er wel wat aardige details: de huurprijs van een bovenwoning (37, 1e verdieping) bedroeg bijvoorbeeld in 1942 zo’n 6 gulden per week (zie foto).

Stand van zaken / State of Affairs 00

[slideshow_deploy id=’477′]

Zomer 2013 / Summer 2013

Oplevering eerste woningen

Onverwachte ‘hack’ van Erik: om de leegstand van twee ornamenten in de daklijst op te lossen, zijn twee eengezinswoningen gerealiseerd. Uiteraard geheel in overeenstemming met de wijkecologie zoals uitgedragen door Piet en in stijl met het gedachtengoed van Stad in de maak: low-cost, eigen initiatief en met onmiskenbare uitstraling naar de stad. Eén van de woningen is riant gesitueerd boven de opgang naar de studioverdieping van waaruit we de komende 10 jaar zullen werken; we hopen dat de nieuwkomers recht boven ons (hoofd) hun huisvuil op verantwoorde manier zullen afvoeren.

Betimmeren, wegtimmeren en oplappen

Het grote werk is begonnen. Afgelopen maand is het dak van het dubbelpand aan de Pieter de Raadt onder handen genomen. Omdat het in slechte staat verkeerde, is het hele dak zowel van buiten als binnen kaalgemaakt, wat een ongekende berg puin heeft opgeleverd: eerdere aannemers hebben hun bouwpuin namelijk achter de betimmering op zolder ‘weggetimmerd’, wat een half containertje extra op heeft geleverd. Van de buitenkant zijn de pannen incl. panlatten verwijderd en afgevoerd, waarna er nu een nieuwe bitumen dakbedekking is geplaatst: vriendelijker voor ons beperkte budget én ook nog eens gemakkelijker aan te passen als dat in de loop van het project nodig blijkt te zijn.

Met de steiger voor de deur heeft de bovenkant van de gevel ook een opknapbeurt gekregen. Goot, ornamenten en sierlijsten zijn kaalgemaakt en van een lik verf voorzien. Voor het team ‘winterschilders’ een klamme en koude aangelegenheid. Maar alles staat nu strak in het wit.

En nu werkelijk – die kop was er inderdaad af

Toen begin oktober het overleg over het overnemen van de twee panden aan de Pieter de Raadstraat zo ver gevorderd was dat we schreven ‘de kop is er af’ hadden we geen moment gedacht dat dit wel eens letterlijk het geval zou kunnen zijn.

Twee weken later was het zo ver – de ondertekening waar we zo lang naar hadden uitgezien. En wie schetst onze verbazing toen we ‘de kop’ daarbij als presentje voor het verse initiatief kregen gepresenteerd (zie foto). Ergens in de krochten van Havensteder heeft Lucia Post nog één van de twee missende ornamenten uit de gevel weten te vinden. Gezien het niet onaanzienlijke gewicht zullen we ‘de kop’ vooralsnog een wat minder hoge plek geven, misschien later wel als boegbeeld voor de werkplaats op de begane grond.

Met de ondertekening is er een lang voorbereidingstraject tot een eind gekomen. En kan nu de start van een 10-jarig project worden gemaakt. Gezien de staat van de panden wordt dat nog een uitdaging – maar daar was het allemaal om begonnen: een alternatief ontwikkelingsmodel dat nieuwe stedelijkheid aan de stad kan toevoegen.

De kop is er af!

Na een lange zomer van rekenen, plannen maken en onderhandelen is ‘de kop er af’: op 24 oktober ondertekenen we met vastgoed ontwikkelaar Havensteder de overeenkomst voor Pieter de Raadtstraat 35 en 37. Na een initiële noodreparatie zullen we de panden stap-voor-stap opknappen en voor een periode van 10 jaar in gebruik nemen. Daarbij wordt de begane grond in de komende jaren een ‘werkplaats’ om nieuwe lokale vormen van stedelijkheid te produceren. Wat erin de werkplaats geproduceerd wordt kunnen onconventionele ontmoetingen zijn, maar evengoed een co-operatieve keuken, of een maandelijkse autoklusdag. Of liefst allemaal bij elkaar.

Het plan is (zeker gezien het beschikbare budget) nogal ambitieus. Het feit dat de panden voor 10 jaar worden overgedragen is natuurlijk niet zonder reden: er is veel achterstallig onderhoud waar Havensteder op dit moment geen budget voor kan vrijmaken. Om de panden de komende 10 jaar toch voor de stad te behouden, hebben we een plan gemaakt waarbij we de panden van boven naar beneden op een verschillende manier opknappen: de top het meest ingrijpend opgeknapt, de werkplaats op de begane grond op zin ‘rauwst’ gelaten.

Op dit moment maken we de laatste plannen voor de opknapbeurt – maar het lijkt er op dat we in het vroege begin van 2014 de deuren kunnen openen. Voor die tijd hopen we zelf ook in stek in één van de twee panden te hebben gevonden, om van daar uit dit initiatief verder op te kunnen zetten.

Opstart

Hier is het begin. Als alles goed gaat, starten we dit jaar op twee verschillende locaties in Rotterdam Noord het experiment om ongebruikte panden weer een actieve bestemming in de buurt te geven. Als eerste op de Banierstraat, met een fraai hoekpandje dat voorlopig de spil wordt van dit initiatief. En later in het jaar met een dubbelpand in de Pieter de Raadtstraat, waar we ook een fikse ruimte voor publieke activiteiten willen openen.

Het zijn panden die in de afgelopen jaren behoorlijk wat achterstallig onderhoud hebben opgelopen. Toch denken we met een korte zomerkuur zo ver te krijgen dat ze weer aan het Rotterdamse leven kunnen deelnemen. Maar voor het zover is zijn er nog wat bureaucratische horden te nemen. Onder welke contractvorm krijgen we ze in beheer? Hoe maken we een cultureel-initietief-vriendelijke exploitatie zonder meteen een enorm risico op ons te nemen voor de komende 10 jaar? En met wie gaan we de kar trekken?