In een van de commonsruimtes van Stad in de Maak aan de Pieter de Raadtstraat vind je de Kiosk. Philippa Driest runt er een laagdrempelige, maar diepgaande ontmoetingsplek met bijzondere publicaties, ruimte voor dialoog en activisme.
Een Kiosk. Dat is toch een plek waar je een koffie en een krantje koopt, even praat over wat er speelt in de wereld voor je je reis vervolgt? Philippa Driest, bij Stad in de Maak beter bekend als Flip, doet in haar versie van de kiosk veel meer dan dat. Maar toch is het ook precies dat. Je kunt er rondhangen met een kop thee en lekker neuzen tussen de boeken.
Dat zijn niet zomaar bestsellers die je in elke kiosk ziet, maar echt unieke publicaties nooit bedoeld voor het grote publiek. Op een grote tafel midden in de ruimte liggen boeken met titels als ‘Umoja, Zwarte Vrouwenkrant’ gepubliceerd door Archival Textures, ‘Love in a fucked up world’ door Dean Spade en ‘Witches, Witchhunting and Women’ van Silvia Federici.
Op het raam hangen posters met de tekst: ‘Geen mens is illegaal’ en ‘Free Palestina’. Binnen zie je naast heel veel bijzondere boekcovers grote tafels staan die uitnodigen om aan te werken. Koffie en thee is aanwezig op donatiebasis.
Commons, communality en community
De ruimte, te vinden op de begane grond onder het kantoor van Stad in de Maak aan de Pieter de Raadtstraat, is onderdeel van de ‘commons’. Een derde van de panden van Stad in de Maak wordt ingezet voor dit doel. Het zijn ruimten waar iedereen gebruik van kan maken, vrij van huur, zodat er nieuwe dingen kunnen worden uitgeprobeerd of het collectief verrijkt kan worden.
Philippa ziet zichzelf als tussenpersoon tussen Stad in de Maak en het collectief. “Ik ben iemand die de verbindingen tussen de mensen legt. Dat is nodig om zo’n plek te laten werken. Ja, iedereen kan hier dingen doen, maar er is ook een zekere mate van ‘communality’ nodig en daar zorg voor ik voor met het kader van de Kiosk. Een gemeenschappelijke grond waarop we kunnen verbinden, ik wil hier een commons plek bieden voor kunst met een crossover met activisme.
“Hier is de mogelijkheid om dingen te activeren, er kunnen dingen ontstaan. Net als dat het ook een plek voor reflectie is, o.a. terug te zien in de keuze voor boeken en de mensen die hier komen. Er zijn hier leesgroepen, studiegroepen en ik wil ook een plek zijn waar dialoog kan ontstaan en activisme wordt vormgegeven.”
Leaky press
Centraal in De Kiosk staat de risoprinter. Hier wordt onder de naam Multi-Tool (Leaky) Press van alles gedrukt: pamfletten, poëzie, boeken, en posters. Philippa: “Printen is hier een een politieke daad, niet alleen een technische handeling”.
Ze legt uit: “Je hebt het in eigen hand wat je in wereld brengt. Bovendien staan we met elkaar om de printer en risoprinten gaat langzaam, zo ontstaat er dialoog. We drukken bijvoorbeeld posters, maar ook brochures voor kunstinstellingen die ons een opdracht geven. Op het papier dat overblijft drukken we dan weer eigen leaflets met boodschappen die wij willen ‘lekken’.
Hoe het begon
De Kiosk aan de Pieter de Raadtstraat is een logisch vervolg op de Kiosk die ontstond bij Pension Almonde, waar Philippa als ‘waard’ vele uren doorbracht achter de receptie. Ondertussen kocht ze interessante boeken in, die ze weer doorverkocht aan mensen om haar heen die interesse hadden in de onderwerpen en thema’s. Vaak indie of zelf uitgegeven, maatschappelijk betrokken of kritisch of creatief en origineel. Pareltjes.
Op een gegeven moment ging ze boeken uitstallen bij de receptie, op de optrekbare boekenplank die Studio C.A.R.E er ophing. Er ontstond toen een soort winkeltje, waar je ook mocht rondhangen. Oude tijden herleefden, want al eerder bedacht en cureerde Philippa dit soort plekken. Zo gaf ze in 2018 invulling aan een brugwachtershuisje in Delfshaven en zat ze daarvoor met een kleine kiosk in de Banierstraat tijdens het kunstproject Art of Impact.
“Mijn praktijk gaat over waar kunst, community, publieke ruimte en activisme samenkomen. Daar passen ruimten bij die publiek zijn en waar mensen binnenstappen om in boeken te neuzen, gesprekken te voeren of bijvoorbeeld snoep te kopen.”
Een match met het gedachtegoed van Stad in de Maak. “We hebben een mooie vertrouwensbasis. Zij vinden het oke als ik sleutels weggeef aan groepen die hier bijeenkomsten willen houden. Bovendien snappen zij wat ik mogelijk kan maken door geen huur te betalen.
Verhalen
“De Kiosk is een van de weinige plekken waar mensen gewoon kunnen zijn, een gesprek kunnen voeren, zonder iets te hoeven kopen en daarin gesteund worden door de uitbater van de plek”, zegt Ioana Lupascu. Zij studeerde met Philippa aan het Dutch Art Institute en gebruikt de Kiosk als werkplek. Ook runt ze een dag in de week de winkel.
De Kiosk is een ruimte die een verhaal in zich draagt. Een verhaal over rechtvaardigheid en menselijkheid. De bezoekers creëren zelf het volgende hoofdstuk en dragen de verhalen mee in hun leven
Ioana organiseert bijvoorbeeld zelf schrijfavonden bij Kiosk genaamd Ceci Gheghi, waar Oost-Europese en Balkan diasporische stemmen poëtisch vormgeven aan herinneringen en reflecties over thuis.
De plek dient regelmatig als katalysator. “Zo parkeerde er laatst iemand een auto hier voor de deur. Haar oog viel op de posters en ze stapte binnen. Het bleek dat ze creatieve bijeenkomsten organiseerde voor vrouwen met een migratie-achtergrond. Er ontstond een mooi gesprek en nu gaat zij hier iets organiseren.”
Een ander voorbeeld: “Er was hier laatst iemand die niet wist dat er zoveel literatuur was over de geschiedenis waarnaar hij op zoek was. Het voelde als support voor hem. Hier zijn mensen niet per ongeluk.”
Praktische informatie en openingstijden
KIOSK Rotterdam
Pieter de raadtstraat 35a
Donderdag 13:00 – 17:00
Vrijdag 14:00 – 20:00
Zaterdag 13:00 – 17:00
Instagram: @ kioskrotterdam
www.kioskrotterdam.com
Fotografie: Frank Hanswijk
Tekst: Daphne Koenders